Agressie: Je cliënten kennen het, maar hoe gaan ze er mee om? Ontploffen ze meteen? Durven ze helemaal geen boosheid te laten zien? Beiden hebben grote consequenties voor ze. Hoe je ze op een gezonde en productieve manier laat omgaan met agressie, leer je in deze Masterclass.

De 7 stoelen van agressie

Over kracht, macht en onmacht in relaties

Ere wie ere toekomt:
Het model is ontwikkeld door Peter John Schouten. De zeven stoelen van agressie zijn zeven posities die de kracht, macht en onmacht in agressie-huishouding weergeven. Het model toont posities die je kunt innemen en manieren om je agressie te verbergen en manieren om je agressie te tonen.

Over agressie

Agressie wordt nog wel eens verward met schreeuwen, duwen, slaan, spugen, vernielen, bedreigen, chanteren, vernederen, dreigen, schelden en zo meer. Men verdeelt agressie vaak onder in drie categorieën: verbaal, fysiek en psychisch. Of men categoriseert in instrumentele agressie (bewust ingezet om een doel te bereiken) en frustratie agressie (uitbarsting van emoties). De diversiteit aan associaties met agressie hebben altijd één gemeenschappelijke deler; het is negatief.

Maar of we nu zwijgen, dreigen, meepraten, conformeren, chanteren, verdwijnen, manipuleren, omzeilen, schreeuwen, rationaliseren, schelden, wegwuiven, dissociëren, vernielen, verpakken, gooien, aanpassen of slaan… het gedrag verschilt misschien van elkaar, maar het zijn enkel andere kanten van dezelfde medaille.

Het niet bezitten van gezonde agressie kent namelijk vele uitingsvormen, met onmacht als gemeenschappelijke deler.

Niet geuite boosheid zet zich vast in het lichaam

Er zijn weinig mensen die als kind een gezonde agressie hebben kunnen ontwikkelen. Hiervoor hoef je geen abnormale gebeurtenissen ervaren te hebben. Geweld, misbruik of verwaarlozing dragen natuurlijk wel bij aan de ernst van een verstoring.
Boosheid is een emotie die, in een samenleving waar conformisme en aanpassing de norm is, niet zo gewaardeerd wordt. Maar als boosheid gevoeld mag worden, erkent wordt en een weg naar buiten vindt, leer je ook dat je daarna weer vrij kan ademen en boosheid wegebt.

Veel mensen – dus ook opvoeders en docenten – keuren boosheid af. Een kind zal boosheid op den duur niet meer zo snel uiten als het voelt dat er een verbod op rust. Zo leren veel mensen al op jonge leeftijd om boosheid in te slikken, zich aan te passen en in te houden.
Boosheid zet zich dan vast, stapelt zich op in het lijf op. En als het (lang genoeg) niet op een gezonde manier naar buiten mag, keert het naar binnen in de vorm van ziektes. Of vormt het zich om naar woede of razernij richting de ander.

Agressie als kenmerk van volwassenheid

Mensen zijn van nature agressieve wezens. Hebzucht en territoriumdrift zijn overal waar te nemen. Toch is het gewenst – en ook mogelijk – om deze primitieve agressie in hanteerbare en gepaste vormen toe te passen. Het is een kenmerk van volwassenheid om de eigen agressie te kunnen hanteren en te beheren. Om agressie te kunnen hanteren, moet je er – in tegenstelling tot wat de meeste agressie-hantering-cursussen aangeven – juist mee in contact komen. Het is jezelf allereerst toestaan uit te spreken, maar ook geïrriteerd te raken of zelfs boos te worden wanneer een situatie daarom vraagt.
Boosheid is een gevoel wat ons energie oplevert om te handelen op de momenten dat mensen over onze grenzen gaan. Omdat we nu eenmaal grenzen hebben als mens, kunnen ze ook overschreden worden. Maar om echt contact te maken met een ander, hebben we deze grenzen nodig.

Agressie is basisveiligheid

Er ligt een taak voor onszelf om onze eigen grenzen te kunnen ervaren en uiten. Wanneer we onze boosheid op een gezonde manier in contact kunnen brengen met ander, kunnen we de kracht voelen die deze boosheid óók in zich heeft. Agressie geeft een signaal af om een verandering te bewerkstelligen en is nodig om de basisveiligheid in jezelf te ervaren, zodat je:

• Uit kan komen voor jezelf: Jouw wensen kan voelen en kenbaar maken.
• Op kan komen voor jezelf: Jouw grenzen kan voelen en kenbaar maken.
• Jezelf als vertrekpunt kunt nemen in de relatie tot een ander.
• De gewenste afstand tot anderen kan bepalen en hanteren.
• Jezelf kan richten op jezelf én de ander.
• Jezelf écht kan laten zien en de ander écht kan ontmoeten.
• Kan communiceren vanuit kracht i.p.v. onmacht of macht.
• Gezonde agressie kan tonen i.p.v. depressie voelen.
• Jezelf kan beschermen en veilig houden, indien nodig.

De radio staat of te zacht of veel te hard

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kan gerichte boosheid het belang van een effectieve communicatie dienen en juist destructieve handelingen voorkomen. Je bent dan in staat geleidelijk jouw agressie op te voeren als een ander niet goed kan of wil horen wat je te zeggen hebt. Daarmee is het mogelijk om jezelf binnen een relatie voelbaar te maken bij een ander. Deze geleidelijkheid is te vergelijken met het harder en zachter zetten van een radio. Het volume is dan naar wens, zonder haperingen, hoger te zetten.

Een verstoring in agressie toont zich bijvoorbeeld in een verkeerd startpunt van de agressie. In de boosheid zit dan de vraag verpakt of jouw gevoelens wel toegestaan zijn; ‘Mag ik kwaad worden, want ik ben het?’ Je mist dan de tussenstappen om jezelf in geleidelijkheid kenbaar te maken. Het missen van geleidelijkheid in agressie hantering is machteloosheid ten top. De radio staat of te zacht of ineens veel te hard. Er zit niets meer tussenin. Omdat deze machteloosheid in driftbuien en agressieve aanvallen kunnen eindigen, komt de relatie met een ander – vaak onbedoeld – op het spel te staan. Maar ook sub agressiviteit zet relaties op het spel, alleen zit de agressie dan verpakt in een rode strik van manipulaties.

Goed nieuws! Gezonde agressie – de meest basale functie van ons mens-zijn – kan je weer aanleren. Dit is net als leren lopen; dat gaat niet in één dag, niet in één maand en misschien zelfs niet in een jaar. Maar je kan het leren! Wij zelf zijn daar het levendige bewijs van.

In de masterclass

Voel je welkom je rugzak te vullen in deze masterclass. Als mens! Als coach word je uitgenodigd jouw eigen agressiehuishouding te onderzoeken. Want een beroep kiezen waarbij je jezelf op de ander richt is ‘een prima vorm’ om verstoring op de eigen agressie ‘te verbergen.’ Met hoeveel goede intenties coaches hun werk ook doen. Niet zelden poogt iemand een ander te helpen met wat hij zelf (nog) niet bezit. In die zin verschillen coaches niet veel van de mensen die ze begeleiden: achter al die verschillende rollen schuilt namelijk heel veel mens. Pas dit model op jezelf toe en belichaam wat je de ander wil leren. Zodra je dit als mens kunt toepassen, volgt je professie namelijk vanzelf.

Na het volgen van deze masterclass heb je antwoorden op de volgende vragen:

• Wat is agressie? – en wat niet?
• Hoe ziet gedrag eruit als men (geen) gezonde agressie bezit?
• Hoe ziet mijn eigen agressie huishouding eruit?
• En wat is de impact daarvan op mijn (begeleiding)relaties?
• Hoe kan ik met de 7 stoelen van agressie werken? (groepen – individuen)
• Op welke thema’s kan ik dit model inzetten?

Over Mascha van Reenen

Ik ben Mascha. Ik ben identity coach en sinds 1 december 2022 traumaseksuoloog. Al bijna 20 jaar ben ik bezig met ondernemen. Begonnen als coach m.b.t. jezelf presenteren naar de buitenwereld. Hoe krachtig en met zelfvertrouwen naar buiten te treden, waarbij non- verbale en verbale communicatie de hoofd ingrediënten zijn van mijn training en coaching. Vanuit dat punt ben ik in 2018 gestart met mij te richten op de binnenkant van de mens. Uiteindelijk was de volgende, misschien wel logische stap, de opleiding Traumaseksuologie. Omdat mijn ervaring met seksueel misbruik een grote rol in mijn leven heeft gespeeld. Door stoelopstellingen waaronder De 7 stoelen van agressie heb ik vele waardevolle inzichten gekregen. Omdat vanuit seksueel trauma niets meer is wat het lijkt.

Over Evi Victorine van Ingen – Henderikx

Ik ben Evi en in 2018 zette ik mijn bedrijf ‘Evi maakt alles bespreekbaar’ op. Intimiteit, seksualiteit en seksueel trauma zijn mijn specialisme gebieden. Het thema grenzen zit door alles verweven. Bespreekbaarheid gaat dan ook over het in contact komen met eigen en andermans grenzen. En omdat we nou eenmaal grenzen hebben als mens, raken we in de interactie – gedurende de hele dag door – elkaars grenzen aan. In mijn (vroege) leven zijn veel grenzen overschreden en heb ik uiteindelijk ook veel grenzen van anders overschreden. Gelukkig zijn er veel verschillende dingen die mij op weg geholpen hebben in dit leven, maar de 7 stoelen van agressie had ik wel wat eerder willen ontmoeten. Voor mij is dit model één van de betere toe-leidingen naar contactherstel met de meest basale functie van ons mens-zijn: gezonde agressie, exact de plek waar levensenergie huist.