Het gaat niet over mij. En toch neem je jezelf ergens mee. Ja, ik weet het niet. Ik probeer onzichtbaar te faciliteren. Ik faciliteer het proces.
Ik doe heel veel train-de-trainersessies. Ik noem het dan eerder ‘facilitation skills’. En ik houd eigenlijk ook niet zo van het woord trainer. Ik heb het liever over ‘facilitator skills’. Ik probeer altijd mee te geven aan mijn studenten: een facilitair faciliteert het proces. That’s it. Als facilitair maak je een structuur. Waar je eigenlijk verantwoordelijk voor bent is dat je de mensen in die structuur brengt en dan voltrekt het leren zich. Het leren voltrekt zichzelf, en wat ik altijd zo mooi vindt is… een goede facilitair die doet precies dat.
Je begint met een ‘structure of constraint’ (een beperkende structuur): je bouwt een structuur en op het eerste gezicht beperkt dat. Je structuur bevat dan de lerende. Door de mensen in de ‘structure of constraint’ te faciliteren wordt de ervaring van constrainment (beperking) er een van liberation (bevrijdend inzicht).
Dus je begint met een ‘structure of contraint’ en het wordt een ‘structure of liberation’. Dat is mijn baseline in facilitation skills.
Dat is ook de shuhari techniek?
Inderdaad. Su ha ri gaat over de 3 fases. Ja dat klopt. Het komt uit de wereld van de Crafts. Over de art en crafts. En vooral de crafts. Het smeden van een zwaard, het maken van een penseeltekening. Het gaat over de handvaardigheid.
In de ‘Shu’ fase kijk je gewoon naar de leermeester en je volgt precies na wat de leermeester doet. Je zit volledig in een ‘structure of constraint’.
Dan kom je in de ‘ha’ fase. En in de ha fase probeer je dat toe te passen. Dan probeer je het zelf te doen.
Maar de ‘ri’ fase is de fase van liberation. Dat je op basis van wat je geleerd hebt je eigen ding maakt.
Daar kom je los van het gevoel dat je vast zat in de ‘structure of constraint’. Het gaat over de perceptie. Het gaat over het idee dat je niet meer gevangen zit. Het onbewust bekwaam zijn.
Dat is altijd een dilemma in het opstellen. Dat je de patronen ziet die er zijn en degene die in de opstelling zit die mist die. En het dilemma is dan: moet je het zeggen of laten?
Je moet het laten. Je moet het laten, dan leren mensen meer.
Mijn uitgangspunt is dat leren een vorm van zelfrealisatie is. Als je het niet zelf realiseert, als het je gezegd wordt, dan leer je niet. Iemand kan je een inzicht geven. Dan heb je een inzicht gekregen, dat is een pakje. Dan moet je het meenemen. Het is een kilo in je bagage. Ik ben er vanaf. Dat is lekker makkelijk. En jij zit ermee, het inzicht van mij, jij moet het meedragen. Zo werkt het niet. Ik kan jou dat pakje niet geven. Het inzicht moet jij krijgen. Het inzicht komt van jezelf.
Daarom is het een ‘structure of liberation’ (een structuur van bevrijdend inzicht).
En dan ben je bevrijd, en is het echt jouw inzicht.
Precies.
Wil je Francis ontmoeten en aan het werk zien?
Kom dan zondag 5 mei 2019 naar Voetstappen in het Veld.