Je hebt ook veel gedaan op het vlak van adoptie. Wat doet adoptie met iemand, als je daar systemisch naar kijkt?
In Nederland staat in alle boeken in de opstellingswereld wel een deeltje over adoptie. Het gekke is dat de meeste schrijvers in die boeken de eerste woorden van Hellinger hebben gekopieerd. Daarna is bijna nooit meer verder gekeken. Eigenlijk kun je zeggen dat alle stukken over adoptie in opstellingsboeken niet meer up-to-date zijn.
Ook Hellinger zelf heeft gezegd dat een van de moeilijkste onderwerpen waar je elke keer op terug moest komen adoptie was. Ik heb hem daar zelf nog over gesproken. Ik heb een lang gesprek met Bert Hellinger gehad en hij gaf aan dat hij heel vaak teruggekomen was op dit onderwerp. Hij had ook gemerkt hoe complex en eigenlijk internationaal dit totaal uit de klauwen is gelopen. Dat heeft hij letterlijk zo tegen me gezegd. Hij was een keer in China geweest en heeft daar gezien wat er gebeurde met de groepen Westerse adoptieouders die binnenkwamen. Die kinderen meenamen en deden alsof er niks aan de hand was. Daar is hij zelf heel erg van geschrokken.
Wat is het dat hij in eerste instantie niet zag en later wel zag?
Bijvoorbeeld dat zijn visie eerst was dat geadopteerden vooral dankbaar moesten zijn. Dat zei hij niet letterlijk, wel: je hebt me het leven gegeven en anders was ik doodgegaan. Dat concept speelt bij heel veel ouders ook als een argument. Later heeft hij gezegd dat hij daar heel bang van is geworden en dat adoptie moet stoppen. Hij is eigenlijk van de ene kant naar de andere kant gegaan, terwijl de meeste opstellers en boekenschrijvers ongeveer in het midden zijn gebleven.
Je hebt zelf dat proces meegemaakt. Wat is jouw visie daar nu op, als iemand geadopteerd is en daar tegenaan loopt? Dankbaarheid is het niet en niet doen is het ook niet?
Ik vind het vooral belangrijk wat de beweging achter die adoptie geweest is. Je kunt niet zeggen dat alle adopties eenzelfde soort geschiedenis hebben, maar je kunt wel zeggen dat globaal genomen, met name adoptie in het buitenland eenzelfde soort stramien volgt. Daar heb ik ontdekt dat het gewoon gigantisch veel trauma ontwikkelt bij geadopteerden, maar dat het ook heel erg vaak weggehaald wordt van de geadopteerden.
Eigenlijk is het een drieledig stramien. Of het redden van kinderen, of het feit dat het gezin incompleet is, en het derde wordt nooit hardop geroepen. Maar vroeger, met name in de jaren tachtig was dit een fenomeen, vonden veel Westerse stellen het interessant om een gekleurd kind in huis te hebben.
Dan gaat het dus niet over het kind dat in huis gehaald wordt.
Het gaat alle drie de keren niet over het kind.
Als iemand een adoptie verleden heeft en daar nog mee worstelt, wat zou het beste advies zijn, hoe zou iemand daarmee rond mee komen?
Ik adviseer geadopteerden vooral om naar iemand op zoek te gaan die ze vertrouwen, waar ze een veilig gevoel bij hebben en daarmee aan de slag te gaan. Ik ben zelf adoptie counselor en coach, dus ik heb ze natuurlijk ook elke week in de praktijk. Ik merk hoe ingewikkeld dit proces voor de meesten van hen is.
Wil je Hilbrand ontmoeten en aan het werk zien?
Kom dan zondag 5 mei 2019 naar Voetstappen in het Veld.